Neslîhan Kardaş

 

WAN - Hemverfeka Komîsyonê Ziwan, Kultur û Hunerî ya DEM Partî Cemîle Turhalli ke beşdarê “Komxebata Stratejî û Polîtîkayanê Têkoşînê Ziwanê Kurdî” bî, wina va: “Ganî statuyê ziwanê kurdkî bêro nasnayîş. Eke heqê perwerdeyî bi ziwanê dayîke nêro nasyayîş û nêbo ziwanê fermî, ziwan qels beno û her ke şino wedarîyeno.”

 

Bi vengdayîşê “Aştî û Cematê Demokratîkî” ke Rayberê Şarê Kurdî Abdullah Ocalanî 27ê sibate de kerd, prosesêk newe Kurdistan û Tirkîya de dest pêkerd. Nê prosesî dir waştişê şarê kurdî yê sereke sey perwerdeyê bi ziwanê dayîke û statuyê kurdkî vejîya vernî. Nê prosesê neweyî dir sazgehê ziwanî yê kurdan semedê perwerdeyî bi ziwanê dayîke û statuyê ziwanê kurdkî xeylê çalakî viraştî. Nînan ra yew zî “Komxebata Stratejî û Polîtîkayanê Têkoşînê Ziwanê Kurdkî” ke 15-16ê teşrîna verênê de bi serkêşîya Sazgehê Ziwanê Kurdkî û Platformê Sazgehê Demokratîkan (DEKUP) Wan de ame organîzekerdiş bi.

 

Hemverfeka Komîsyonê Ziwan, Kultur û Hunerî ya Partîya Têduştî û Demokrasî (DEM Partî) Cemîle Turhalli ke beşdarê komxebate bî, derheqê muhîmîya ziwanî de qisey kerd.

 

‘Polîtîkaya dewleta tirkî hemverê şaranê bînan hêriş bî’

 

Cemîle Turhalli eşkera kerd ke awankerdişê komare ra heta nika semedê kurdkî statu nêameyo nasnayîş û va, komare netewperestî ser o awan bîya. Cemîle Turhalli va ke polîtîkaya Komara Tirkîya û stratejiyê înan timûtim red û înkar bî û wina va: “Polîtîkaya dewleta tirkî ke hemverê şaran bî, timûtim hêriş bî. La a roje ra heta ewro ma fek ziwanê xo ra vera nêda. Çike ma ziwanê xo sey nasnameyê kolektîf vînenê. Yanî ziwan nasnameyê kolektîf ê yew şarî yo. Ma wina vînenê.”

 

‘Ma wazenê her wareyî de statu bêro naskerdiş’

 

Cemîle Turhalli bale ant polîtîkaya zordarîyê hemverê şarê kurdî ser û wina dewam kerd: “Teberê her çî, polîtîkayê asîmîlasyonî nêresayî amancê xo. Kurdan ne fek ziwan, ne zî erd, ne zî kultur û tarîxê xo ra vera da. Çi heyf, dewlete wexto ke nê hêrişî kerd, kêm zî bo armancê xo resa. La ma vînenê ke heta ewro şar wayîrê ziwanê xo vejîya. No wayîrvejîyayîşî dir nê polîtîkayî wedarîyayî. Ma nê polîtîkayan qebûl nêkenê. Ma hemverê nê têkoşîn kenê. Ma wazenê ziwanê ma wayîrê statu bivejîyê. Ma wayîrê statu yê. Ganî no bêro qebûlkerdiş.”

 

‘Azadîya kurdan têkoşînê kurdan dir girêdaye ya’

 

Cemîle Turhalli va ke şarê kurdî şarêk rêxistinkerde yo û wina va: “Şarê kurdî şarêk qedîm o û eynî wextî de rêxistinkerde yo. Dinya de şarêk sey şarê kurdî rêxistinkerde çin o. Modelo ke kurdî wazenê semedê heme merdimayîye yo. Bi hezaran serrî verê senîn Rojhelatê Mîyanênî ra Kurdistan ra şaristanî dinya de vila bî, ewro zî paradîgmaya kurdan newe ra sey model dinya de vila bena. Ma semedê nê kede danê. Bêguman azadîya kurdan, têkoşînê kurdan dir girêdaye yo. No binê berpirsîyarîyê ma de yo. Ganî statuyê ziwanê ma bêro naskerdiş. Her kes wayîrê heqê perwerdeyî û bi ziwanê dayîke yo. Perwerdeyî merdiman aver beno. No semed ra zî ganî statuyê ziwanê ma bêro nasnayîş. Eke heqê perwerdeyî bi ziwan nêro dayîş, ziwan qels beno û wedarîyeno.”

 

‘Wayîrê ziwanê xo vejîyê’

 

Cemîle Turhalli qiseykerdişê xo de wina va: “Wayîrê kultur û ziwanê xo vejîyê. Eke şar wayîrê kultur û ziwanê xo vejîyo, ziwan û kultur zî wayîrê nê şarî vejîyeno. Ziwan merdiman aver beno û aştî ano. Wayîrê ziwanê xo vejîyê, wa ziwan zî wayîrê şima vejîyo.”