20 bin yıllık Cilo buzulları tehlikede

  • 09:02 5 Ağustos 2025
  • Ekoloji
Rabia Önver 
 
COLEMÊRG - İklim değişikliği nedeniyle erime tehdidi altındaki Cilo Buzulları, şimdi de çevre kirliliğinin yarattığı tehlikeyle karşı karşıya.
 
Colemêrg’in Gever ilçesindeki Cilo Dağları’nda yer alan ve binlerce yıldır bölgenin iklim dengesini ayakta tutan buzullar, göz göre göre eriyor. Yerel halktan alınan bilgiler, bilimsel verilerle birleştiğinde ortaya çıkan tablo endişe verici. Cilo buzulları artık yok olmanın eşiğinde.
 
 
Küresel ısınmanın yarattığı tahribatların somut etkileri kritik dağ silsilesinde gözlemleniyor. Bir zamanlar yıl boyu karla kaplı zirveler, artık yaz ortasında kuru, çatlamış kaya yüzeylerine dönüşmüş durumda. Ancak asıl sorun, bu sürecin sadece doğayla sınırlı kalmayıp toplumsal yaşamı da tehdit etmesi.
 
 
Bölgede tarım ve hayvancılıkla geçinen halk için Cilo buzulları, sadece doğal güzellik değil, aynı zamanda hayati bir su kaynağıydı. Şimdi ise kuruyan dere yatakları, erken çekilen kar örtüsü ve azalan yağışlar kırsal yaşamı her geçen yıl daha da zorlaştırıyor. Buna rağmen devletin ve ilgili kurumların etkili ve sürdürülebilir bir önlem aldığına dair bir işaret yok.
 
Buzul değil, belleğimiz eriyor
 
 
Cilo Dağları yalnızca bir doğa parçası değil, aynı zamanda halkların hafızasında, dilinde, kültüründe yer etmiş bir yaşam alanı. Buzulların erimesi, sadece bir ekosistemin değil, aynı zamanda bir belleğin çözülmesidir. Yerel halkın doğayla kurduğu kadim bağ, buzulun her damlasıyla birlikte yok oluyor.
 
 
Bölgeye yönelik bağımsız bilimsel araştırmaların yetersizliği, buzulların yok oluş sürecini belgelemeyi zorlaştırıyor. Akademisyenler ve çevre aktivistleri, güvenli araştırma koşullarına sahip olmadıklarından yakınıyor. Cilo’nun sessiz çığlığına kulak verenler ise ya susturuluyor ya da görmezden geliniyor.