AMED - MKG’nin Ağustos ayı raporuna göre, bir kadın gazeteci tehdit edildi, bir gazeteciye elektronik kelepçe takıldı, 13 basın emekçisi işten çıkarıldı, 8 site kapatıldı. 

 

Mezopotamya Kadın Gazeteciler Derneği (MKG), Ağustos 2025’e dair kadın gazetecilere yönelik hak ihlalleri raporunu açıkladı. Raporda, kadın gazetecilerin tehdit, yargı tacizi, ekonomik baskı ve dijital sansürle susturulmaya çalışıldığı vurgulandı.

 

Raporda şu ifadeler kullanıldı: “Gazeteciler, hem mesleki faaliyetleri hem de toplumsal kimlikleri nedeniyle çok yönlü baskı ve şiddet mekanizmalarına maruz bırakılmaktadır. Ağustos ayı boyunca gazeteciler doğrudan tehdit edilmiş, haber takibi engellenmiş ve yargı taciziyle karşı karşıya kalmıştır.”

 

Tehditler ve engellemeler

 

Raporda, kadın gazeteci C.K.’nin dijital ortamda aldığı tehditler üzerine suç duyurusunda bulunduğu, failin tutuklanmasının ardından korunabildiği hatırlatıldı. Ayrıca MA muhabiri Zeynep Durgut’un Şırnak’ta haber takibinin polis tarafından engellendiği belirtildi. Bir diğer örnekte ise gazeteci Rahime Karvar’a elektronik kelepçe takılması, “ifade özgürlüğünü kısıtlayan cezalandırıcı yöntemlerin nasıl normalleştirildiğini” gösterdiği ifade edildi.

 

AYM’nin kararı: Yetersiz bir yaklaşım

 

Anayasa Mahkemesi’nin JINNEWS Haber Müdürü Öznur Değer ve gazeteci Dicle Müftüoğlu için verdiği kararın yetersizliğine dikkat çekilen raporda, “Anayasa Mahkemesi’nin yalnızca kısmi hak ihlali tespit etmesi, ifade özgürlüğü açısından yetersiz bir yaklaşımın ifadesidir” denildi. 

 

Ekonomik baskılar ve işten çıkarmalar

 

Ekonomik baskıların da gazeteciler üzerinde bir tür sansür işlevi gördüğü kaydedilen raporda, Nefes gazetesinde 13 basın emekçisinin işten çıkarılması ve Basın İlan Kurumu’nun Mersin’de sekiz yerel gazetenin ilan hakkını süresiz durdurması örnek gösterildi.

 

Dijital sansür ve erişim engelleri

 

Raporda, Yeni Yaşam, Xwebûn, Ajansa Welat, Kaos GL ve ETHA gibi medya kuruluşlarının dijital medya hesaplarının engellenmesi “eleştirel basını görünmez kılmaya dönük bilinçli bir müdahale” olarak nitelendirildi.

 

Uluslararası boyut: Filistin’de katledilen gazeteciler

 

Raporda yalnızca Türkiye’deki ihlaller değil, Filistin’de gazetecilere dönük saldırılar da yer aldı: “İsrail’in Filistin’e yönelik saldırılarında, aralarında gazeteci Meryem Ebu Dekka’nın da olduğu altı gazeteci katledildi. Gazetecilerin katledilmesi, yalnızca bireysel yaşam hakkına değil, tüm toplumların bilgi alma hakkına yönelik bir saldırıdır.”  

 

Yaşamını yitiren gazetecilerin de anıldığı raporda, “onların mücadelesinden geriye kalan hakikat arayışını büyütme sorumluluğu” üzerinde duruldu. 

 

MKG’nin talepleri

 

Raporda  gazetecilere yönelik baskıların son bulması gerektiği belirtilerek şu çağrı yapıldı:

 

“*Yargı süreçleri tarafsız, adil ve şeffaf işletilmeli.

 

*Dijital sansür uygulamaları kaldırılmalı.

 

*Tutuklu gazeteciler serbest bırakılmalı, ifade özgürlüğü güvence altına alınmalı.

 

*Uluslararası mekanizmalar güçlendirilmeli.”

 

Rapora göre Ağustos ayında kadın gazeteciler birçok farklı ihlalle karşı karşıya kaldı. Bu dönemde bir kadın gazeteci tehdit edildi, bir kadın gazetecinin haber takibi polis tarafından engellendi, bir gazeteci kötü muameleye maruz bırakıldı ve bir gazeteciye elektronik kelepçe takıldı. İfade özgürlüğüne yönelik ihlaller kapsamında ise iki gazeteci hakkında yargılamaların sürdüğü, bir dava dosyasının devam ettiği ve halen beş kadın gazetecinin tutuklu bulunduğu belirtildi. 

 

Ekonomik baskıların da öne çıktığı raporda, Nefes gazetesinde 13 basın emekçisinin işten çıkarıldığına dikkat çekildi. Dijital mecralarda ise sekiz internet sitesinin kapatıldığı, Instagram ve X üzerinde beş dijital medya hesabının engellendiği kaydedildi. 

 

Halen tutuklu bulunan kadın gazetecilerin isimleri de raporda yer aldı: Yürüyüş Dergisi’nden Elif Ersoy, Atılım Gazetesi’nden Hatice Duman, TRT eski çalışanı Özden Kınık, Özgür Gelecek muhabiri Perihan Erkılınç ve Önsöz Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Songül Yücel. 

 

Raporun tamamına MKG sitesinden ulaşılabilir