‘Prosesê aştîye de tepişteyan rê îşkence kenê’

  • 11:06 11 Kanûne 2025
  • NAROJANE
Buşra Turan
 
WAN - Avûkata OHDyî Mehtap Işike binpaykerdişê heqan ê ke tepişteyî ciwîyenê qal kerd û bale ante ser binpaykerdişê heqan ê Zîndanê Tîpê çalan û va: “Qalê prosesê aştîye beno labelê binpaykerdişê heqan ê zîndanî hemverê ruhê prosesî yo.”
 
Tirkîya de serranê peyênan de Zîndanê Asayîşê Berzî yê Tîpê Y û S’yî zêde bî û tepişteyî binê şert û mercê îzolasyonî yê giranan de manenê. Nê şertê îzolasyonî tewr zêde modelê “tîpê çal”î de zêde benê. Goreyê dayeyê Wezaretê Edaletî welat de 13 Tîpê Y û 23 Tîpê F’yî est ê.
 
Zîndanê ke sey “tîpê çal”î yenê zanayene bi taybetî dimayê 2021ine ra pey zêde bî. Endama Heyetê Îdareya Merkezî ya Komeleya Avûkatan a Azadîye (OHD) û endama Komîsyonê Zîndanî avûkate Mehtap Işik derheqê binpaykerdişê heqan ê ke zîndanî de yenê kerdene de qisey kerd.
 
‘Cuya tepişteyan 10 metrekare de yena sînorkerdene’
 
Mehtap Işik ard ziwan ke zîndanê tîpê çalî dimayê 2021ine ra pey ameyî zêdekerdene û cuya tepişteyan mehkûmê hucre ken o û va: “Ganî ma modelê zîndanî bi temamî bigîrê dest. Destpêkê serranê 2000ine de Tîpê F’yî kewtê dewre. Tîpê F’yî hucreyê yew û hîrê kesan pê ameyîne. Hemverê nê de serewedaritişî qewimîyayî. Operasyonê ‘agêrayîşê cuye’ virazîyayî. O dem 40-50 tepişteyî dinyaya xo bedelnayî. 2021ine ra pey modelêko tewr giran eştî dewre. Cuya tepişteyan Zîndanê Tîpê Y û S’yî de 10 metrekare de sînor kerdî.”
 
‘Tepişteyî nêeşkenê xo biresnê xizmetê weşîye’
 
Mehtap Işik dîyar kerd ke bi serran o zîndan de binpaykerdişê heqan bi modelê tîpê neweyan her ke şino tewr giran beno û va: “Ganî na rewşe bi ciddî bêro destgirewtiş. Problemê tepişteyan ê perwerdeyî, weşîye û pêvînayîşî her ke şinê giran benê. Bi nameyê muwekîlanê ma, bi pêvînayîşê keyeyan ma nê binpaykerdişan vînenê.”
 
‘23 saetê înan koxuşî de derbas beno’
 
Mehtap Işik va: “Şertê cuya tepişteyan ê Tîpê S û Y’yî cuya înan keno zehmetî. Zîndan de tîpê verênan de verê koxuşan de wareyê hewayî estbî. Serê sibayî akerdêne, şan de padayîne. La tîpê neweyan de tepişteyî 23 saetê xo koxuşan de derbas kenê. Îmkanê sporî çin o, çalakî çin a. Cuya 10 metrekare de sînor bena. No zî nêweşîyan rê rayîr akeno. Nê tîpê çalan de roşnîya roje zî nîna vînayîş. Tepişteyî hewa û roşnayî nêvînenê. Roje nêvînenê. No tepişteyan terkê merdişî keno. Serranê peyênan de hûmara nê zîndanê tîpê çalan zêde bî. Tepişteyî yenê îzolekerdene. Koxuşê yew yan zî hîrê kesan de îzolasyon bica yeno. Tepişteyî nêeşkenê kesanê bînan dir tu têkilîye ronê. Berê koxuşan elektronîk ê. Gardîyanî dest nêdanê. Bi sereyê xo abenê û yenê padayîş. Nêweşîyêka nîşkave ra de yan zî krîzê qelbî de girewtişê agahî zaf zehmet o. Heme tepişteyî binê tecrîdî de yê. Binpaykerdişê heqan dewam keno. Bi hawayêko keyfî binpaykerdiş her ke şino giran beno. Pêwa nê zî komîsyonê taqîbkerdişî zî bi hawayêko keyfî tehlîyeyan taloq kenê.”